To coś jest w każdym mieszkaniu i każdy z nas przegląda się w nim przynajmniej raz dziennie np. w trakcie porannej toalety. Mowa o lustrze. Istnieje jednak nie tylko lustro dla ciała. Istnieje także lustro dla duszy, którym dla kobiet jest Maryja, a dla mężczyzn – św. Józef. Patrząc na niego każdy mężczyzna może być bliżej odpowiedzi na kluczowe pytanie: kim jestem? Poszukajmy więc odpowiedzi na to pytanie korzystając z inspiracji płynących z Biblii i słów bł. kard. S. Wyszyńskiego.
Trzeci plan najlepszym miejscem dla mężczyzny
Julia i Paweł są małżeństwem ponad 30 lat i wychowują pięcioro cudownych dzieci. Są bardzo szczęśliwi, ale bardzo często jest tak, że – choć oboje pracują zawodowo - to Juliana co dzień wypełnia więcej obowiązków niż jej mąż. Paweł często mówi, że po pracy jest zmęczony i musi godzinę poleżeć. Jak odpocznie, to może się wziąć do pracy. Jednak zdarzają się sytuacje kiedy ta zawsze bardzo aktywna kobieta – żona i matka nie radzi sobie i wtedy jej mąż wkracza do akcji. Oto jedna z takich historii. Był lipiec. Piękne popołudnie w niedzielę. Odwiedziłem moich przyjaciół – Julię i Pawła, a oni zorganizowali grill w ogrodzie, na którym były jeszcze trzy rodziny z dziećmi. Jedno z nich 5 – letni Szymek, to bardzo żywe dziecko. Wszędzie i zawsze musi wszędzie wejść. Wszystko go ciekawi. Panowała miła atmosfera, ale w pewnej chwili wydarzyło się coś bardzo niebezpiecznego. Oto Szymek podszedł pod stół i pociągnął ceratę, a tym samym wylał na siebie cały czajnik wody, która przed chwilą się zagotowała. Szymek strasznie – wrzeszczał, a my wszyscy byliśmy sparaliżowani przeraźliwym płaczem cierpiącego dziecka. Wszyscy oprócz Pawła, który natychmiast chwycił wrzeszczącego Szymka i od razu wziął go pod prysznic krzycząc po drodze: „Zadzwońcie po pogotowie!”. Kiedy Szymek trafił do szpitala, to od razu zajęli się nim lekarze. Po trzech tygodniach wypisali go do domu i powiedzieli, że nie trzeba robić przeszczepu skóry, gdyż akcja ratunkowa zaraz po oparzeniu okazała się bardzo skuteczna i profesjonalna. Jak się domyślacie wszystko to było możliwe dzięki interwencji Pawła, który – choć zwykle jest ospały i wycofany na trzeci plan – to jednak kiedy trzeba wskakuje na pierwszy plan, robi co do niego należy szybko i skutecznie, a następnie wycofuje się na trzeci plan.
Święty Józef mistrzem trzeciego planu
W ten sposób Paweł jest wspaniały obrazem tego co chcę powiedzieć o św. Józefie, tj. że jest on mistrzem trzeciego planu. Kiedy trzeba wskakuje na chwilę na pierwszy plan i wykonawszy to co do niego należy od razu wraca na plan trzeci. Przyjęcie takiej logiki myślenia oznacza odrzucenie logiki panowania. Na to zwracał uwagę bł. kard. S. Wyszyński, że ojciec rodziny – na wzór św. Józefa – powinien „pamiętać o szacunku należnym żonie, na wzór Józefa, który otaczał tak wielką czcią Maryję”, tym bardziej, że każdy ojciec jak św. Józef „niczym jest w domu, bo jego «panem» jest jego dziecię”.
Św. Józef zrozumiał, że właśnie takie jest jego miejsce tj. że nie zajmuje miejsca na pierwszym planie (bo tam jest Jezus) i że nie zajmuje miejsca na drugim planie (bo tam jest Maryja), ale że jego miejsce jest na trzecim planie. To dlatego pracował własnymi rękami na utrzymanie rodziny - w ten sposób uczy nas wszystkich - a zwłaszcza mężczyzn - aby nie być egoistą. „Nie mam myśleć, że ja jestem najważniejszy, ale ono, to małe, to drugie”. Te słowa prymasa są bardzo przejmujące i są wspaniałą charakterystyką postawy św. Józefa – mistrza trzeciego planu, który jest przykładem człowieka czuwającego i dzięki temu gotowego zawsze wkroczyć do akcji. Nie chodzi tu jednak jedynie o sytuacje nadzwyczajne, ale o codzienną czujność. Każdy mężczyzna niczym św. Józef jest zaproszony do postawy czujnego, cichego serca, a jednocześnie nieustannie gotowego do działania. Tak, jak podręczny komputer na nieustanym trybie standy. Niby go nie ma (bo jest uśpiony), ale w każdej chwili jest gotowy do działania. Bycie mistrzem trzeciego planu dla mężczyzny może być także okazją do tego, aby wykazać się „twórczą odwagą”, o której napisał Papież Franciszek w swoim Liście Patris Corde. W ten sposób św. Józefa postrzega również kard. R. Sarah, który w swojej najnowszej książce pt. „Służyć prawdzie”, zamieścił następujące słowa: „Wszystko to – i wiele innych rzeczy – Duch Święty czyni w sposób dyskretny, milczący, nie chcąc się ujawnić na pierwszym planie. Jednak dokonuje tego wszystkiego swą Boska mocą. (…) Duch Święty jest milczący, prawie nigdy nie mówi. Ikoną Ducha Świętego jest Święty Józef, który w Ewangeliach nigdy nie mówi, a jednak działa – i to jak! Duch Święty nie trąbi przed sobą jak faryzeusze, kiedy dokonuje czegoś dobrego dla nas. On po prostu to robi – i tyle! Nie dostrzegamy Jego obecności i Jego działania inaczej, jak tylko poprzez dary, które ofiarowuje, i owoce, które przynosi. Dlatego my też nauczmy się, że prawdziwa duchowość polega na trwaniu przed Bogiem w milczeniu, ponieważ On działa”.
Trzeci plan, to ścieżka wrażliwości
Wybór trzeciego planu nie jest więc drogą rezygnacji, ale postawy pokornego i czujnego serca, które chce być dyskretnym darem. Tak czynił św. Józef, którego cechowała wrażliwość na Boga i ludzi. Trzeci plan, to ukochane miejsce św. Józefa. To zwyczajne zachowania jak np. propozycja, aby przeprowadzić przez przejście dla pieszych przygarbioną i przestraszoną staruszkę czy wskazanie drogi zagubionej w obcym mieście siostrze zakonnej, która nie wie jak dojechać na konsultację lekarską w szpitalu.
Nie chodzi tu jednak tylko o zewnętrzny gest, ale o nowe serce i o nowego ducha, który sprawia, że serce mężczyzny „poszerza się”. Upodabnia się do Najświętszego Serca Jezusa i serca św. Józefa, a tym samym staje się bardziej wrażliwe i zauważa wiele spraw, które dotychczas były niezauważalne, bo – jak mówił bł. kard. S. Wyszyński - „Jeśli doznajemy przyjaźni i życzliwości, to sami musimy okazać jeszcze więcej miłości i dobroci. Mamy obowiązek moralny wnikać w potrzeby ludzi, którzy są koło nas, zgadywać je i przewidywać”.
